Nông nghiệp bền vững là gì? Vai trò như thế nào?
Việc phát triển nông nghiệp bền vững đang là ưu tiên hàng đầu tại nước ta. Nhưng điều này đặt ra nhiều câu hỏi: Nông nghiệp bền vững là gì? Nó đóng vai trò gì đối với kinh tế và xã hội? Làm thế nào để thúc đẩy sự phát triển bền vững trong nông nghiệp? Hãy đọc bài viết sau để tìm hiểu nhé.
Nông nghiệp bền vững là gì?
Nông nghiệp bền vững đề cập đến cách tiếp cận canh tác nông nghiệp sao cho đáp ứng được nhu cầu hiện tại của xã hội về thực phẩm và dệt may, mà không gây hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu của cả thế hệ hiện tại và thế hệ tương lai.
Nông nghiệp bền vững bao gồm một triết lý và tập hợp các thực tiễn để đảm bảo ba điều kiện quan trọng:
- Đảm Bảo Thu Nhập Công Bằng và Đầy Đủ Cho Người Nông Dân Hiện Nay: Nó đặt ra mục tiêu cung cấp thu nhập đủ đáng và công bằng cho người nông dân trong thời điểm hiện tại, bảo đảm rằng họ có cuộc sống ổn định và có khả năng cung ứng cho xã hội.
- Tôn Trọng Môi Trường và Bảo Vệ Tài Nguyên Thiên Nhiên: Nó cân nhắc tác động của nông nghiệp đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên, đồng thời đề xuất cách tiếp cận sao cho không gây thiệt hại nghiêm trọng đến môi trường và giúp bảo tồn tài nguyên.
- Không Gây Ảnh Hưởng Đến Thế Hệ Tương Lai Sống Dựa Vào Nông Nghiệp và Có Thu Nhập Công Bằng và Đầy Đủ: Nông nghiệp bền vững xem xét các hậu quả của nó đối với các thế hệ tiếp theo và đảm bảo rằng cách canh tác và sản xuất không làm mất đi khả năng của họ trong tương lai, cũng như giữ cho thu nhập công bằng và đủ đáng cho họ.
Những nguyên tắc này hướng tới một nông nghiệp bền vững, một cách tiếp cận có lợi cho người nông dân, môi trường, và cả xã hội trong tương lai.
Làm cách nào để có được nông nghiệp bền vững
Để xây dựng một nền nông nghiệp bền vững, cần đạt được những mục tiêu sau:
- Bảo vệ và phục hồi độ phì đất và các nguồn tài nguyên thiên nhiên: Bảo vệ và khôi phục độ phì đất, duy trì độ màu mỡ và cấu trúc của đất, cũng như bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên như nước và đa dạng sinh học.
- Tối ưu hóa quản lý và sử dụng tài nguyên nông trại: Áp dụng các phương pháp quản lý tài nguyên hiệu quả nhằm tăng năng suất và giảm lãng phí tài nguyên, bao gồm nước, phân bón, thuốc trừ sâu và năng lượng.
- Đảm bảo nguồn thu nhập đầy đủ và đáng tin cậy cho nông trại: Tạo ra một hệ thống kinh tế nông nghiệp bền vững, đảm bảo nông dân có thu nhập ổn định và công bằng từ sản xuất nông nghiệp.
- Đạt được sự cân bằng trong các chu trình sinh học tự nhiên và kiểm soát chúng: Tăng cường sự tương tác và cân bằng giữa các hệ sinh thái, đảm bảo sự phát triển bền vững của động và thực vật, và kiểm soát cân bằng tự nhiên để tránh các sự cố môi trường.
- Giảm thiểu sử dụng các nguồn không tái sinh và nguồn đầu vào ngoại: Tối ưu hóa sử dụng tài nguyên tái tạo và phát triển các phương pháp sản xuất không dựa vào các nguồn không tái sinh. Giảm thiểu sự phụ thuộc vào nguồn đầu vào từ bên ngoài bằng cách tận dụng tối đa tài nguyên nội sinh và tái chế.
- Khuyến khích sự tham gia của gia đình và cộng đồng nông dân: Tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích sự tham gia của gia đình và cộng đồng nông dân trong các quyết định liên quan đến phát triển nông nghiệp bền vững.
- Giảm tác động tiêu cực đến môi trường, sức khỏe con người, an toàn và chất lượng nước: Áp dụng các phương pháp sản xuất và quản lý môi trường thân thiện, giảm thiểu ô nhiễm, bảo vệ sức khỏe con người và các loài hoang dã, và đảm bảo chất lượng nước sạch và an toàn.
Vai trò của nền nông nghiệp bền vững
Trong lĩnh vực kinh tế
Nông nghiệp là lĩnh vực cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến. Các sản phẩm nông nghiệp đóng vai trò quan trọng là nguồn cung cấp đầu vào chính cho các hoạt động công nghiệp chế biến, từ đó tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm nông sản. Đặc biệt, xu hướng này thường hướng đến việc tiếp thị và xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp.
Trong xã hội
Phương pháp nào để phát triển nông nghiệp bền vững?
Để phát triển một nền nông nghiệp bền vững, có thể áp dụng các phương pháp sau:
- Luân canh cây trồng: Thực hiện việc thay đổi và xen kẽ các loại cây trồng trên cùng một khu vực. Điều này giúp giảm thiểu sự lây lan của sâu bệnh hại và cải thiện chất lượng đất.
- Tạo dinh dưỡng cho đất: Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho đất trước, trong và sau mỗi vụ mùa. Việc này giúp tăng cường sức khỏe của đất, thu hút các loài sinh vật quan trọng và tăng hiệu suất sản xuất nông nghiệp. Có thể sử dụng phân bón hữu cơ, phân vi sinh hoặc phân bón hóa học phù hợp với loại đất và cây trồng.
- Trồng cây che phủ đất: Sử dụng cây trồng che phủ đất để cung cấp tự nhiên chất đạm cho cây trồng, đồng thời bảo vệ đất khỏi xói mòn và quản lý nguồn đất canh tác. Các cây che phủ đất cũng giúp cải thiện cấu trúc đất, giảm sự phát triển của sâu hại, cỏ dại và bệnh tật, góp phần giảm sự phụ thuộc vào phân bón hóa học.
- Sử dụng nguồn năng lượng tái tạo: Tận dụng các nguồn năng lượng tái tạo trong nông nghiệp. Ví dụ, sử dụng năng lượng mặt trời để cung cấp điện cho máy bơm, hệ thống làm nóng trong nhà kính hoặc các thiết bị khác trên trang trại. Sử dụng chất thải từ gia súc để sản xuất biogas cũng là một phương pháp tiết kiệm năng lượng và tài nguyên.
- Quản lý sâu bệnh hại bằng phương pháp sinh học: Áp dụng các phương pháp sinh học để kiểm soát sâu bệnh hại, từ đó giảm sự sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Điều này giúp giảm ô nhiễm môi trường, bảo vệ các loài sinh vật có lợi, đảm bảo sức khỏe con người và giảm nguy cơ tiếp xúc với chất độc hại.
Kết luận
Nông nghiệp bền vững vô cùng quan trọng, hướng tới việc duy trì năng suất cao trong thời gian dài, bảo vệ môi trường, và đảm bảo sự công bằng và an toàn thực phẩm cho tất cả, đóng góp vào sự phát triển bền vững của hành tinh và xã hội.
